Temperatuur en Taal

 Mensen hebben het over opwarming van de aarde. Dat zal best. De seizoenen kloppen voor geen meter meer. De natuur is flink in de war. De plantjes, vlinders en vogels snappen er niks meer van. Warmte en kou wisselen elkaar af de afgelopen tijd. In de taal gebeurt dat ook. Door de jaren heen gebruikt men de temperatuur om aan te geven hoe leuk men iets vind.

Koel

Het is een woord wat normaal gesproken de temperatuur aangeeft. Het past in het rijtje: koud, koel, lauw, warm, heet. De woorden krijgen naast een letterlijke betekenis ook een figuurlijke betekenis. Voorbeelden zijn: koele blik, lauw welkom, of juist een warm onthaal en een hete afspraak!

Cool

Het woord cool is een eigen leven gaan leiden, los van de oorspronkelijke betekenis. Door de jeugd werd iets ‘een koele actie’ genoemd. Dat betekent dat de persoon uiterst beheerst en doordacht handelde (zijn hoofd koel hield). Het woord cool wordt een woord wat meerdere betekenissen kan hebben. Eigenlijk is het woord cool steeds vaker ‘leuk’ of ‘mooi’ gaan vervangen. Shirts kunnen cool zijn net als een website cool is. Jongeren gebruiken vaak nieuwe woorden om iets uit te drukken. Dit werkt onderscheidend van de oudere generaties. Door het gebruik van nieuwe woorden zal een oudere generatie hun niet altijd begrijpen. Dat geeft een gevoel van verbondenheid onder de jeugd of andere culturen.

Lauw

De Nederlandse jeugd ontplooide een paar jaar terug de nieuwe trend om het woord lauw te gebruiken in de plaats van het inmiddels verouderde cool. Het woord cool bestaat immers al jaren als aanduiding van ‘mooi’ of ‘leuk’. Nu werd het tijd voor een nieuw woord. Lauw is net als cool een vorm van temperatuuraanduiding. Het woord ‘heet’ wordt ook gebruikt. Het heeft een erotische teint, bijvoorbeeld: een hete afspraak. Heet betekent ook nieuw. Een hot item is een item wat momenteel actueel is. Lauw zit eigenlijk in tussen koud en heet. Muziek wordt lauw genoemd, maar men bedoelt wel, dat het goed klinkt. Het woord lauw heeft inmiddels de betekenis van het woord cool overgenomen. 

Vet cool

Vet cool is zelfs de overtreffende trap van cool. Vet, koel en lauw worden bijna altijd positief gebruikt. Iets wat heel slecht is, wordt soms ´vet slecht´ genoemd. Dat verschilt overigens per regio en zo’n trend kan ineens ophouden te bestaan.

Alternatieven

Als iedereen het woord cool ineens cool gaat vinden, is cool dus niet meer cool. Als ouderen de nieuwe woorden van jongeren overnemen, klinkt dat wat vreemd voor jongeren. Mensen die cool niet meer cool vinden, gaan andere woorden gebruiken zoals (on)wijs, wauw, kick, vet, lauw, relaxed, blits, hip of onwijs gaaf. Ook ziek en kei zijn tegenwoordig overtreffende trappen.

Je kan dus eigenlijk iedere temperatuuraanduiding gebruiken om aan te geven dat je iets leuk vind. Het wisselt per generatie, per regio en per cultuur. Het woord dat jij gebruikt, zal dus meer over jou zeggen dan over hoe leuk je iets vind. Het heeft in ieder geval niks te maken met de seizoenen of de opwarming van de aarde. 

Het gaat prima samen: temperatuur en taal.